Các cách thức thủ dâm thông thường đối với mọi người ở cả hai giới tính là ấn hay cọ xát vùng bộ phận sinh dục bằng các ngón tay hay bằng một vật như một cái gối; nhét những ngón tay hay một vật vào trong hậu môn (xem thủ dâm hậu môn); và kích thích dương vật hay âm hộ/âm vật bằng máy rung chạy điện, cũng có thể được nhét vào bên trong âm đạo hay hậu môn. Cả nam lẫn nữ đều có thể thích việc chạm, cọ xát, hay mơn trớn núm vú hay những vùng kích thích tình dục khác khi thủ dâm. Cả hai giới thỉnh thoảng sử dụng dầu bôi trơn để làm tăng cảm giác.

Đọc hay xem sách báo khiêu dâm hoặc tưởng tượng về tình dục là những hành động phụ thêm thông thường của thủ dâm ở thanh niên và mới trưởng thành. Các hoạt động thủ dâm thường được trình tự hóa.

Phụ nữ

Đối với phụ nữ còn trinh, vùng kín chưa bị thâm nhập hoặc mới bắt đầu thủ dâm thì kích thích âm vật và núm vú sẽ được khuyến khích và an toàn hơn kích thích âm đạo, sau này thủ dâm kết hợp với kích thích âm đạo hoặc quan hệ tình dục sẽ tạo cảm giác cực khoái co thắt âm đạo (cực khoái mạnh nhất) (dậy thì và sau dậy thì đến những năm 20)[12].

Các kỹ thuật thủ dâm của nữ giới thường rất nhiều và có lẽ có nhiều kiểu hơn nam giới. Chúng thường bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố và những sở thích cá nhân.

Các kỹ thuật gồm vuốt ve hay miết âm hộ, đặc biệt là âm vật, bằng ngón tay giữa hay ngón tay trỏ. Thỉnh thoảng một hay nhiều ngón có thể được nhét vào trong âm đạo và liên tục vuốt ve phần phía trước của âm hộ nơi có điểm G, nhưng thủ dâm một tay là tốt nhất để an toàn và tránh tạo nhiều tế bào chết ở vùng quanh âm đạo gây thâm đen bộ phận sinh dục. Những dụng cụ hỗ trợ thủ dâm gồm máy rung, dương vật giả hay Ben Wa balls có thể được sử dụng để kích thích âm đạo và âm vật. Nhiều phụ nữ mơn trớn hai bầu vú hay kích thích núm vú bằng tay kia.Thủ dâm hậu môn cũng được một số người ưa thích vì hàng nghìn dây thần kinh cảm giác nằm ở vị trí đó.

Dầu bôi trơn thỉnh thoảng cũng được sử dụng khi thủ dâm, đặc biệt là khi có thâm nhập, nhưng nó không phải là dành cho tất cả mọi người và nhiều phụ nữ thấy rằng dịch âm đạo của họ là đã đủ dùng – một số thậm chí còn ra nhiều dịch âm đạo khi thủ dâm hơn là khi có bạn tình, mặc dù những lý do giải thích việc này thì chủ yếu là về tâm lý.

Phụ nữ có thể thủ dâm trong bồn tắm, chỗ vòi tắm hoa sen, chậu tắm nóng, hay thỉnh thoảng gồm cả sử dụng nước ấm đang chảy để kích thích âm vật. Những vị trí thông thường là nằm ngửa hay sấp trên sàn, ngồi, ngồi xổm, hay thậm chí là đứng. Nằm sấp thì có thể dạng chân lên một cái gối, ở góc hay cạnh giường, một chân của đối tác hay một vài thứ quần áo quận lại và "cọ" âm hộ và âm vật vào đó. Khi đứng thẳng, góc một thứ gì đó hay một đồ đạc trong nhà, hay thậm chí là máy giặt, có thể sử dụng để kích thích âm vật thông qua môi âm hộ và quần áo.

Một số chạm tới bộ phận sinh dục đơn giản bằng cách bắt chéo chân thật chặt và ghì chặt các cơ ở chân, nó tạo ra lực ép vào bộ phận sinh dục. Nó có thể được tiến hành ở nơi công cộng mà không sợ bị phát hiện. Một số người chỉ thích sử dụng lực ép, áp vào âm vật mà không tiếp xúc trực tiếp, ví dụ ép lòng bàn bay hay quả bóng vào đồ lót hay một thứ quần áo khác.

Một số ít phụ nữ có thể tự động đạt cực khoái sau khi đã có hoạt động gợi dục trước đó, vì việc vận dụng đầu óc kích thích một mình, có thể nghe một số bản nhạc. Thường, quá trình đó thường đi kèm với nhiều khoảnh khắc kích động và cực khoái trước đó. Một số phụ nữ cho rằng có thể tự đạt cực khoái nhờ tưởng tượng một mình, nhưng khả năng đó, nếu có tồn tại, không được chính xác coi là thủ dâm vì không có hành động kích thích thân thể.

Những người khó đạt tới cực khoái thông qua giao hợp có thể dễ dàng đạt tới nó thông qua thủ dâm. Một số phụ nữ chỉ có thể đạt được cực khoái khi thủ dâm mà không khi giao hợp. Tiến sĩ Nhiều nhà trị liệu tình dục người Mỹ như Victoria Zdrok khuyến khích phụ nữ cảm thấy cực khoái khi họ thủ dâm, đặc biệt nếu họ chưa bao giờ có thủ dâm.[13][14]

Nam giới

Các kỹ thuật thủ dâm của nam giới cũng bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố và những ý thích cá nhân. Các kỹ thuật có thể khác biệt tùy theo đàn ông có cắt bao quy đầu hay không, và một số kỹ thuật có thể thích hợp với người này nhưng lại tỏ ra khá đau đớn đối với người khác.

Kỹ thuật thông thường nhất là đơn giản nắm lấy dương vật nhẹ nhàng và sau đó đưa tay lên xuống dọc thân dương vật đến khi đạt tới cực khoái. Khi không cắt bao quy đầu, kích thích dương vật có thể bằng cách đưa bao quy đầu lên xuống. Động tác trượt này của bao quy đầu làm giảm sự chà xát. Khi đã cắt bao quy đầu sự kích thích thỉnh thoảng là tiếp xúc trực tiếp với tay. Nhiều sự xoa bóp (một số sử dụng dầu bôi trơn cá nhân để giảm chà xát) các tuyến. Ngoài ra, còn có thể thủ dâm bằng hình thức se dương vật.

Một kỹ thuật khác là đặt ngón trỏ và ngón cái quanh dương vật ở khoảng giữa và làm cho da chuyển động lên xuống. Một biến thể của kiểu này là đặt các ngón và ngón cái quanh dương vật giống như đang thổi sáo và sau đó đưa chúng lên xuống.

Có một cách là nằm ngửa trên sàn nhà. Nằm duỗi thẳng hai chân với cánh tay đặt ở hai bên, chụm hai chân lại kẹp nhẹ hai chân với dương vật khi cương lên. Duỗi thẳng chân đến khi bàn chân chỉ thẳng lên trần nhà. Hướng bàn chân lên trên và nâng chân lên chậm nhất có thể. Đưa chân xuống sâu tối đa có thể, đồng thời giữ lưng dưới tiếp xúc với mặt sàn. Khi đó, dương vật càng cương cứng để kích thích tinh trùng & massage dương vật; làm liên tục 20 lần để tinh dịch trào ra khỏi dương vật. Có thể mặc quần lót khi thực hiện hoặc không.

Một kiểu ít thông dụng hơn là nằm úp mặt xuống một bề mặt dễ chịu như đệm hay gối và cọ xát dương vật vào nó đến khi đạt cực khoái. Một số người cho rằng kiểu thủ dâm này có thể gây đau đớn, kích thích quá mức hay trầy xước nếu thực hiện quá mạnh. Các kỹ thuật khác gồm nam giới mặc đồ lót nằm sấp, dưới lót đệm hay gối cọ xát nhẹ dương vật hay khi dương vật cương lên, khép hai chân với dương vật vào rồi mở ra liên tục hoặc sử dụng âm đạo giả vật thay thế để thủ dâm. Nhiều người mơn trớn tinh hoàn, đầu vú hay một số phần khác trên người bằng tay còn lại trong khi thủ dâm. Một số có thể sử dụng máy rung hay những dụng cụ sinh lý khác thường được dùng đối với phụ nữ.

Tuyến tiền liệt là một trong những cơ quan góp phần tạo ra chất dịch cho tinh dịch. Vì tuyến tiền liệt có cảm giác, một số người kích thích trực tiếp nó bằng ngón tay có bôi dầu trơn hay dương vật giả được nhét qua hậu môn vào trực tràng. Kích thích tuyến tiền liệt từ bên ngoài qua sức ép vào đáy chậu, cũng mang lại cảm giác.

Sự xuất tinh các tinh dịch thỉnh thoảng được kiểm soát bằng cách sử dụng bao cao su hay xuất tinh vào một thứ khác. Một kỹ thuật kiểm soát xuất tinh khác còn đang bị tranh cãi là ép vào đáy chậu, ở khoảng giữa bìu và hậu môn, ngay trước khi xuất tinh. Tuy nhiên, việc này có thể khiến tinh dịch đi vào bàng quang và kỹ thuật này có thể gây hại về lâu dài vì áp lực ép vào các dây thần kinh và mạch máu ở đáy chậu. Một kiểu cực khoái khô là khi đạt đến cực khoái mà không xuất tinh. Những người đề xuất Trantra sex nói rằng đó là một kỹ thuật có thể học được và có thể làm ngắn giai đoạn nghỉ. Các loại thuốc, như prolactin inhibitors, cũng có thể làm ngắn giai đoạn này cho đàn ông. Một ví dụ là đơn thuốc Dostinex.

Những người đàn ông có thể chạm tới và kích thích dương vật bằng lưỡi hay môi của mình được cho là có thể tự thủ dâm.

Về mặt lịch sử, một số đã thấy mối quan hệ giữa sự cắt bao quy đầu và tần số thủ dâm thường xuyên, đây vẫn là một chủ đề gây tranh luận. Trong một cuộc khảo sát 1410 người đàn ông ở Hoa Kỳ năm 1992[15] thấy rằng: "Có 47% đàn ông cắt bao quy đầu trả lời là thủ dâm ít nhất một lần một tháng và 34% không cắt bao quy đầu có cùng câu trả lời."